Tegenwoordig houden velen zich bezig met het thema eenzaamheid. Dat was anders in de tijd dat ik het koos als onderwerp voor mijn onderzoek aan de Universiteit voor Humanistiek. het was het jaar 1999, er was nog niet zoveel over, de studies van Steemers van Winkoop, Jenny Gierveld. Ik zocht naar meer kennis, binnen de psychologie, psychiatrie, in de literatuur. Er was best wel wat, als je maar zocht, maar er waren geen vormen om de inhoudelijke kennis over te kunnen dragen.
In de loop van de jaren hebben de training eenzaamheid een steeds meer solide basis gekregen. Bieden ze betere handvatten voor mensen die iets willen doen voor eenzamen.
Meestal moeten we meer afleren dan aanleren.
We moeten afleren te betuttelen, het beter te weten, dingen uit handen te nemen. Er is ook veel aan te leren, inzicht in eenzaamheid, gesprekstechniek, houdingsaspecten, kennis van de eigen valkuilen in het werken met eenzamen.
Waarom is eenzaamheid nu een hot item en waarom willen zoveel partijen ineens er iets mee doen? Ik denk dat we ons nu bewust worden van de gevolgen van hoe we onze maatschappij inrichten. En dan heb ik het niet over de open deur van het vergevorderde individualisme. Ik denk ook dat eenzaamheid vaker voorkomt omdat we zulke hoge eisen stellen, alleen al aan de passieve deelname aan deze maatschappij.
Voor alles wat je wilt moet je kennis vergaren: voor gebruik van openbaar vervoer, het regelen van elektriciteit, een telefoonabonnement. Wij vinden het al normaal in deze maatschappij dat je moet uitkijken voor truukjes en oplichtingspraktijken. Als je zo stom bent om iemand te geloven met een mooi verhaal dan ben je zelf de schuld. Regels volgen elkaar op en veranderen jaarlijks: sparen, belasting, aanvraag hulpmiddelen….
Mensen voelen zich niet meer thuis in een maatschappij waar verandering regel is. Ze gaan de boot missen en laten hem ook gaan. Dan maar liever de deur dichthouden. Geen hulpverleners meer over de vloer, want ze halen alles overhoop. Geen mantelzorgcompliment meer aanvragen, niet meer naar de gemeente…
We hebben de menselijke maat verloren. Dit is een maatschappij waar je alleen aan kunt deelnemen als je bovengemiddeld vaardig bent. Ik denk dat er fundamenteel anders tegen onze samenleving aangekeken moet worden. Zodat we weer tijd overhouden om met elkaar in contact te komen, iets te doen met en voor de buren. Zodat we weer worden aangesproken op ons mens-zijn en niet op ons nummer/inlognaam/wachtwoord.
Zolang we daar niet op inzetten hebben we het nodig om te doen wat we kunnen tegen eenzaamheid.
We gaan door.